Iedere yogales is voor mij een ritueel. Dat begint al bij het aankleden. Ik zoek aandachtig mijn yoga outfit bij elkaar en geniet van het vooruitzicht dat ik met gelijkgestemden een yogales mag gaan bijwonen. Dat gevoel van verwachting breidt zich uit naar voorpret op de retraite die ik deze zomer ga bijwonen en de retraites die ik mag geven.
Ik verheug mij erop om een aantal aaneengesloten dagen met gelijkgestemden een ritme te vinden dat zich vertaalt in een rituele dagindeling. Wat is er nou zo fijn aan rituelen? Wat zijn rituelen en waarom word ik er zo blij van en stellen ze mij gerust? Wat biedt het mij?
Structuur en voorspelbaarheid
De ene yogadocent start de les met pranayama en de andere met
mudra's voor de chakra's. Wat het ritueel ook is, het stelt gerust,
het zorgt dat je het gevoel hebt thuis te komen want je kent de
gang van zaken en voelt je op je plek. Rituelen bieden vaak een
gestructureerd kader en een voorspelbare volgorde van handelingen.
Dit kan een gevoel van controle en stabiliteit creëren in een
anderszins onzekere wereld. Het weten wat er komt en wat er van je
verwacht wordt, kan rustgevend zijn.
Verbinding met traditie en gemeenschap
Iedere yogales heeft een eigen sfeer, een eigen traditie. De sfeer
in een ashtanga les is volstrekt verschillend van die in een yin
yoga les, maar gegeven door een goede yogadocent zijn ze allebei
geworteld in traditie. Zo kent iedere school ook een eigen traditie
en vormt daarmee een eigen gemeenschap. Door deel te nemen aan
rituelen, voelen mensen zich verbonden met elkaar, wat een gevoel
van gemeenschap bevordert. Het is prettig en geruststellend om
samen te zijn en te weten dat je elkaar treft met een
gemeenschappelijk doel.
Op retraite voor betekenis en zingeving
Retraites nemen aan populariteit toe en dat is niet zo gek. Want
met de zomervakantie in het vooruitzicht is het heerlijk om te
weten dat je tijd hebt voor zingeving en verdieping. Een retraite
versterkt je zelfhelende vermogens, alleen al omdat je tijd neemt
voor jezelf. Rituelen hebben vaak diepgaande symbolische
betekenissen en worden uitgevoerd met specifieke intenties. Er zijn
retraites in alle soorten en maten met evenzovele rituelen om je te
verbinden met dat wat jij nodig hebt. Door deel te nemen aan
rituelen, kan je een gevoel van betekenis en zingeving ervaren,
omdat je je verbindt met bezigheden die belangrijk zijn voor jou,
voor je brotherhood of sisterhood of voor je spirituele
overtuiging.
Focus en mindfulness
Rituelen kunnen helpen om in het moment te zijn en je volledig te
concentreren op de handelingen die je uitvoert. Dit kan een
meditatief effect hebben en de geest kalmeren of inzichten geven en
ontspanning. De herhaling van rituelen heeft een rustgevend effect.
Het alleen of gezamenlijk uitvoeren van dezelfde handelingen op
consistente wijze kan een gevoel van vertrouwdheid en comfort
oproepen. Alsof je een nieuw lied zingt dat toch vertrouwd
klinkt.
Verschil tussen ceremonie en ritueel
Rituelen hebben vaak een diepere symbolische betekenis en worden
uitgevoerd om bepaalde emoties, waarden, overgangen of intenties
uit te drukken. Dat kan van simpel een kaarsje en een wierookje
aansteken als je thuis komt na je werk om even lekker te landen,
tot het gezamenlijk Aum chanten bij het begin van de yogales en
Namasté aan het einde ervan. Ceremonies hebben meestal een meer
gestructureerd en formeler karakter en vereisen vaak meer planning
en organisatie. Denk bijvoorbeel aan een cacoa ceremonie waarbij je
speciaal voor dat doel samenkomt.
Emotioneel welzijn
Zowel ceremonies als rituelen bevorderen het emotioneel welzijn en
de spirituele vervulling. In een tijd waarin het katholiek en
christelijk geloof in populariteit ingeboet hebben, pakken yoga en
mindfulness de rol daarvan op. Er zal altijd behoefte zijn aan
rituelen, verdieping en persoonlijke groei. Yoga en mindfulness
zijn mooie handvatten daarvoor. Retraites dragen daaraan bij omdat
je een aantal dagen in een andere omgeving jezelf mag herbronnen en
je bewustwording verdiepen. Tot jezelf gekomen ben jijzelf het
grootste cadeau dat je jezelf kunt geven.