Door: Corine Lepoutre
Shinrin Yoku is de Japanse kunst van het bosbaden, waarmee je jezelf onderdompelt in het bos voor ontspanning en gezondheid. Met natuurtherapie ervaar je de natuur op een mindful manier, waardoor stress vermindert en je immuunsysteem wordt versterkt.
Als mindful coach is de natuur mijn mede coach, of misschien is het wel andersom: De natuur coacht en ik mag daarbij behulpzaam zijn. Intuïtief weten we dat in de natuur verblijven ontspanning geeft. Natuurtherapie is heel natuurlijk. Het ontspant, is niet invasief en helpt het lichaam met het vermogen dat het al bezit: aanpassing aan de natuur. Een coachsessie in de natuur doet wonderen, alsof de verbinding met het 'zelf' sneller tot stand komt.
Het doel van natuurtherapie
Door natuurtherapie kunnen we ons zowel geestelijk als lichamelijk opladen. Ons lichaam heeft zich gedurende een oneindig lang verleden evolutionair aangepast aan de natuur. Natuurtherapie werkt dan ook volgens het principe van fysiologische aanpassing. Als we bedenken dat we wezens zijn die tot voor een kleine driehonderd jaar geleden, toen de Industriële Revolutie begon, in een natuurlijke omgeving leefden, is het begrijpelijk dat onze genen nog niet zijn aangepast aan een stedelijk milieu. De huidige leefomgeving levert stress op en de snelle verspreiding van de computertechnologie doet daar nog eens een schepje bovenop. Dat wordt ook wel 'technostress' genoemd.
Gezond zijn is een proces
'Gezond zijn' betekende vroeger dat je niet ziek was.
Tegenwoordig kijken we daar anders naar. 'Gezond zijn' betekent nu
veel meer. De schrijver van het boek 'Shinrin Yoku', Yoshifuma
Miyazaki, definieert het als volgt: 'Gezondheid is een staat waarin
het individu zijn of haar potentieel ten volle kan benutten en
uiten. Gezondheid is geen absolute grootheid, maar verschilt van
mens tot mens. Gezond zijn is een proces; het is de manier waarop
we leven'.
Ruim de helft van de wereldbevolking woont heden ten dage in
stedelijke gebieden. Nu zijn steden niet per definitie slecht voor
de gezondheid, maar ons lichaam heeft de natuur wel nodig.
Het zenuwstelsel
Onze lichamelijke functies zijn nog steeds aangepast aan de natuur en daarom wordt het sympatisch zenuwstelsel steeds overprikkeld, waardoor het stressniveau regelmatig stijgt. Het sympatisch zenuwstelsel wordt geactiveerd door de oude vecht- of vluchtreactie, waardoor het adrenaline hormoon vrijkomt en we als het ware in de vijfde versnelling schieten. Naast het sympatisch zenuwstelsel is er het parasympatisch zenuwstelsel, wat voor rust en herstel zorgt. Het zenuwstelsel herstelt zich onvoldoende als we te weinig slapen of niet voldoende kunnen ontspannen. Als er chronische stress ontstaat kan het parasympatisch zenuwstelsel de taken niet meer goed uitvoeren.
Heilzame natuur
In Japan, maar ook in Amerika, is onderzocht welke effecten de
natuur op onze gezondheid heeft. Zelfs uit het raam kijken kan al
heilzaam zijn. Zo bleek in een ziekenhuis in Pennsylvania dat
patiënten met uitzicht op een blinde muur minder snel herstelden
dan patiënten die uitzicht hadden op bomen.
Hier zou aan ten grondslag liggen dat 'welzijn' ontstaat wanneer de
ritmes van mens en natuur synchroon lopen. Synchroniciteit met de
omgeving bevordert 'welzijn', waaruit we kunnen concluderen dat we
meer natuur in onze omgeving zouden moeten toelaten.
Haal de natuur naar binnen
Wat kunnen we doen? Dat lijkt duidelijk na dit verhaal. De
natuur meer ruimte geven in ons leven. En daarmee kan je heel klein
beginnen. Een bos bloemen op tafel, een plant in de hal. Dagelijks
contact met bloemen en planten geeft ontspanning. Wat vaker naar
buiten kijken verbind je ook met je natuurlijke omgeving. Al is het
maar het opmerken van de blauwe lucht, voorbijdrijvende wolken of
een dwarrelend herfstblad nakijken. De wind door de bomen zien
waaien, een vogel zien neerstrijken op een tak.
Hoeveel mensen worden niet blij van dieren? Van hun hond of kat.
Kippen in de achtertuin, de goudvis in de kom.
Mindful wandelen
Met aandacht wandelen doe ik graag, zowel alleen als met een coachee. Wanneer ik met een groep een retraite of training begeleid en we gaan naar buiten, dan noem ik het een stiltewandeling. Shinrin Yoku komt in feite neer op anderhalf tot twee uur de natuur in. Telefoon uit en in alle rust door het bos wandelen. Het contact voelen met de grond, het afrollen van de voeten, het zoeken naar balans. De beweging van je spieren ervaren en alle zintuigen gebruiken om je bewust te zijn van waar je bent, met je ogen, je oren, je neus. In ieder jaargetijde toont het bos een ander gezicht, maar welke temperatuur je ook waarneemt, altijd brengt een wandeling in de natuur je dichter bij jezelf.
